Politiek versus EconomieThomas Sowell, 28 september 2011 ![]() Thomas Sowell Men zegt dat alle politiek lokaal is. Maar economische beslissingen beïnvloeden de hele economie en hebben internationale consequenties. Dat is waarom politici die zich bemoeien met de economie zoveel rampen veroorzaken. De tijdshorizon van politici reikt zelden verder dan de volgende verkiezing. Maar wanneer in de economie een olieproducent vandaag investeert in het zoeken naar olie, zal de olie die hij uiteindelijk vindt en verwerkt pas haar weg naar de markt vinden en winst opleveren nadat ze verkocht is als brandstof, wat een decennium kan duren. Kortom, de focus van politici is zeer beperkt in zowel ruimte als tijd en alle repercussies die buiten deze grenzen vallen tellen weinig of niet mee in politieke beslissingen. Er was een tijd dat lokale wetten bankinstellingen verboden om meerdere filialen te hebben. Het doel was beperkt en lokaal, namelijk om grote nationaal bekende banken te verhinderen om filialen op te zetten waartegen vele lokale banken niet succesvol konden concurreren. Maar, hoe beperkt en lokaal deze wetten ook waren, hun impact was zowel nationaal als catastrofaal. Duizenden Amerikaanse banken gingen failliet tijdens de Grote Depressie van de jaren 1930. De grote meerderheid van de banken die failliet gingen bevond zich in staten die wetten hadden tegen bankfilialen. Waarom? Omdat in het geval van één enkele bank in één enkele plaats het lot van zowel deposanten als ontleners afhangt van wat er in die plaats gebeurt. Als het een graanregio is dan heeft een daling van de graanprijs tot gevolg dat mensen minder geld deponeren in de bank terwijl minder ontleners in staat zijn om hun lening af te betalen. Banken die dat overkwam gingen failliet op een schaal die de totale hoeveelheid krediet in het land deed verschrompelen en de nationale economie in een depressie hielp storten. In Canada, waar banken vrij waren om filialen over het hele land te hebben, ging in diezelfde periode geen enkele bank failliet en Canada had vóór 1967 nog geen depositogarantiestelsel. Een Canadese bank met filialen in allerlei plaatsen verspreid over het hele land — met verschillende soorten industrieën, handel en landbouw — had zijn risico's gespreid, in plaats van geconcentreerd, zoals in de Verenigde Staten. Problemen in een plaats waar een filiaal was gevestigd zouden niet de hele bank doen instorten. Onze eigen meer recente vastgoedzeepbel begon toen lokale politici in verschillende plaatsen het bouwen van huizen sterk begonnen te beperken, in de naam van "open ruimte," "slimme groei," of gelijkaardige modieuze politieke slogans. Toen de huizenprijzen omhoogschoten in regio's zoals het kustgebied van Californië, moesten zowel huurders als kopers er dikwijls meer dan de helft van hun maandelijks inkomen betalen voor het dak boven hun hoofd. De politici in Washington reageerden hierop dan weer door te verklaren dat er nood was aan nationale wetten en reguleringen om "betaalbare woningen" te creëren, ook al betaalden de meeste Amerikanen een lager deel van hun inkomen aan huisvesting dan in de voorgaande jaren. Deze politieke kruistocht voor "betaalbare huisvesting" behoorde tot de kern van de wetten, reguleringen, en zelfs de dreigementen van het Departement van Justitie, tegen verstrekkers van hypothecair krediet die verzuimden geld te lenen aan het door politici gewenste aantal ontleners uit minderheids- of lage inkomensgroepen. Ondanks de bijkomende problemen die ontstonden toen deze hypotheekleningen werden opgekocht door Fannie Mae en Freddie Mac, of werden gebundeld in op Wall Street verkochte obligaties, was het fundamentele probleem dat vele mensen simpelweg stopten met hun leningen af te betalen — wat perfect voorspelbaar was toen de kredietverstrekkingsnormen onder druk van de overheid versoepeld werden. De politici en bureaucraten die kredietverstrekkers dwongen om hun normen naar beneden bij te stellen hadden een beperkt doel in gedachten — namelijk betaalbare huisvesting en meer woningeigendom voor minderheidsgroepen. Maar toen de vastgoedmarkt instortte verspreidden de gevolgen zich over de volledige Amerikaanse economie en leidden tot financiële crisissen in andere continenten, waar de obligaties gebaseerd op Amerikaanse hypotheken wijd verkocht werden. Hoe lokaal de politiek ook moge zijn, de repercussies reiken wereldwijd en strekken zich zelfs uit tot de generaties die nog niet geboren zijn. Zij zullen opgescheept zitten met de nationale schulden ten gevolge van dit debacle. Het valt te betwijfelen of snelle ingrepen voor de economie investeerders zullen aanzetten om investeringen te doen die nieuwe banen scheppen, gebaseerd op langetermijnfactoren die genegeerd worden door politici die zich richten op de verkiezingen van 2012. Bron: Politics vs. Economics |